Żeliwne konstrukcje – informacje podstawowe

Materiały wykorzystywane w przemyśle i budownictwie różnią się właściwościami które decydują o ich przydatności w określonych ustaleniach. Żeliwo powinno się do grupy stopów żelaza z węglem a jego specyfika wynika z wysokiej zawartości tego drugiego pierwiastka. Dzięki temu powstaje materiał o odmiennej strukturze niż stal i innych stopach żelaza co wpływa na jego charakterystykę.

Elementy odlewane z żeliwa są stosowane w wielu dziedzinach od inżynierii lądowej po produkcję wyposażenia domowego i detali technicznych. Istotne jest jednakże że właściwości żeliwa różnią się w współzależności od rodzaju stopu i procesu wytwarzania dlatego pod pojęciem tym kryje się szeroka grupa materiałów o zróżnicowanych parametrach.

Z żeliwa produkuje się elementy które muszą charakteryzować się określonymi cechami mechanicznymi i użytkowymi. Występuje kilka odmian tego stopu takich jak żeliwo szare, sferoidalne, białe czy ciągliwe a każda z nich znajduje wykorzystanie w odmiennych obszarach. Żeliwo szare wyróżnia się dobrą skrawalnością i zdolnością tłumienia drgań dlatego na prawdę często wykorzystywane jest do produkcji korpusów maszyn. Żeliwo sferoidalne dzięki strukturze o wysokiej wytrzymałości znajduje użycie w elementach narażonych na znaczne obciążenia mechaniczne. Odmiana biała i ciągliwa są używane tam gdzie wymagana jest odporność na ścieranie i elastyczność. To zróżnicowanie sprawia że niełatwo mówić o żeliwie jako o materiale jednorodnym ponieważ jego charakterystyka zmienia się w zależności od dokładnie sprecyzowanej odmiany.

Wykonane z żeliwa elementy można spotkać zarówno w infrastrukturze jak i w normalnym otoczeniu. Odlewy żeliwne wykorzystywane są do produkcji rur, kratownic, kół pasowych, elementów pieców czy garnków. Właściwości tego materiału pozwalają na formowanie złożonych kształtów dlatego często stosuje się go w odlewnictwie artystycznym i architekturze. Jednocześnie żeliwo jest wrażliwe na działanie niektórych czynników środowiskowych na przykład wilgoci co prowadzi do korozji powierzchniowej. Dlatego istotne staje się stosowanie odpowiednich metod zabezpieczania takich jak malowanie albo powlekanie warstwami ochronnymi które spowalniają proces niszczenia materiału.

Odlewy żeliwne pełnią bardzo istotną rolę w różnorakich gałęziach gospodarki a ich wykorzystanie jest uzależnione od równowagi między wytrzymałością a podatnością na obróbkę. W budownictwie spotyka się elementy konstrukcyjne z żeliwa które dzięki swojej masywności i stabilności sprawdzają się w określonych warunkach. W biznesie motoryzacyjnej czy maszynowej używane są części żeliwne wymagające precyzyjnego wykonania i adekwatnej odporności na obciążenia. W życiu codziennym żeliwo dzisiejsze jest w postaci przedmiotów użytkowych które dzięki swojej trwałości mogą służyć przez długie lata. Charakterystyczne właściwości tego stopu sprawiają że od wieków znajduje on swoje miejsce zarówno w technice jak i w przedmiotach codziennego użytku.

Sprawdź: ruszty do kominka.